ဘောလုံးအသင်းတွေဟာ မူလတည်ထောင်စဉ်ကတည်းက သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဝတ်စုံဒီဇိုင်း ကိုယ်စီရှိကြပြီး အပြောင်းအလဲကြီးကြီးမားမား ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့အသင်းက နည်းပါးပါတယ်။ ခေတ်နဲ့အညီ ပိုမိုကောင်းမွန်သေသပ်တဲ့ဒီဇိုင်းတွေကို ထပ်မံဖြည့်စွက်ပြီး အသင်းရဲ့ပုံရိပ်ကို တိုးတက်အောင်သာ ကြံဆောင်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဂျူဗင်တပ်အသင်းရဲ့ဝတ်စုံကတော့ အသင်းရဲ့ထိပ်ပိုင်းတာဝန်ရှိသူတွေကအစ မသိလိုက်ဘဲ ပြောင်းလဲခဲ့ရပြီး ပြောင်းလဲပေးခဲ့သူက အသင်းရဲ့ကစားသမားတစ်ဦးဆိုရင် ပိုလို့တောင် ယုံနိုင်စရာရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။
မမျှော်လင့်ဘဲ ပြောင်းလဲခဲ့ရတဲ့ ဂျူဗင်တပ်အသင်းဝတ်စုံ
ဂျူဗင်တပ်အသင်းလို့ ဆိုလိုက်တာနဲ့ အဖြူအမည်းအစင်းကျားဝတ်စုံနဲ့ စီးရီးအေထိပ်သီးအသင်းကြီးဆိုပြီး အားလုံးရဲ့မျက်လုံးထဲမှာ တန်းမြင်ယောင်မိကြမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဂျူဗင်တပ်အသင်းရဲ့မူလဝတ်စုံအရောင်ကတော့ အဖြူအမည်းအစင်းကျားနဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
၁၈၉၇ ခုနှစ်မှာ ဂျူဗင်တပ်အသင်းကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဂျူဗင်တပ်အသင်းကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ကစားသမား ၁၁ ဦးဟာ ပန်းရောင်အကျႌမှာ နက်ကတိုင်အမည်းနဲ့ အမည်းရောင်ဘောင်းဘီရှည်တို့ကို ဝတ်ဆင်ကစားခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဂျူဗင်တပ်အသင်းရဲ့ဝတ်စုံဒီဇိုင်းဟာ ခေတ်သစ်ဘောလုံးလောကမှာ တခြားကမ္ဘာကလာတဲ့ပုံစံလိုမျိုး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် မကြာခင်အချိန်မှာပဲ ဂျူဗင်တပ်အသင်းဟာ အသင်းရဲ့ပန်းရောင်ဝတ်စုံက ရေလျှော်ပြီးတိုင်း အရောင်တွေကျွတ်နေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး ပန်းရောင်ဝတ်စုံဟာ ၁၉၀၃ ခုနှစ်လောက်အရောက်မှာ မှေးမှိန်ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ ယင်းအချိန်မှာ ဂျူဗင်တပ်အသင်းအတွက် ကစားပေးနေတဲ့ တွမ်ဂေါ်ဒွန်ဆားဗေ့ဟာ ချည်မျှင်နဲ့အထည်စက်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်နေပြီး အင်္ဂလန်မှာရှိတဲ့ ထုတ်လုပ်ရောင်းချသူတွေဟာ အရည်အသွေးမြင့်မားတဲ့ဝတ်စုံတွေ ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်တယ်လို့ ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။
ဆားဗေ့ဟာ အင်္ဂလန်ကို ပြန်ပြီး ယင်းစက်ရုံကို အထည်မှာယူဖို့ တရားဝင်တာဝန်ပေးခံခဲ့ရပြီး ဝတ်စုံတွေ တူရင်ကို ရောက်ရှိလာချိန်မှာတော့ ဂျူဗင်တပ်အသင်းဟာ မယုံနိုင်အောင်တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားခဲ့ရပါတယ်။ ဂျူဗင်တပ်အသင်း မှာယူလိုက်တာဟာ ပန်းရောင်ဝတ်စုံဖြစ်ပြီး တကယ်တမ်းရောက်ရှိလာတာကတော့ အဖြူအမည်အစင်းကျားဝတ်စုံဖြစ်နေတာကြောင့် တာဝန်ရှိသူတွေဟာ ဒေါသအကြီးအကျယ်ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဖြစ်ပုံအကြောင်းစုံကတော့ ဝတ်စုံမှာယူဖို့ တာဝန်ပေးလိုက်တဲ့ ဆားဗေ့ဟာ နော့တင်ဟမ်အခြေစိုက် အင်္ဂလန်ဒုတိယတန်းအသင်းဖြစ်တဲ့ နော့တ်ကောင်တီအသင်းရဲ့ ပရိသတ်ဖြစ်နေတာကြောင့် ၎င်းအားပေးတဲ့အသင်းရဲ့ဝတ်စုံဖြစ်တဲ့ အဖြူအမည်းအစင်းကျားပုံစံက ပန်းရောင်ထက် ပိုကြည့်ကောင်းမယ်လို့ ယူဆပြီး ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် အဖြူအမည်အစင်းကျားဒီဇိုင်းနဲ့ မှာယူခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဂျူဗင်တပ်အသင်းဟာ အစက ယင်းဝတ်စုံကြောင့် စိတ်မပျော်မရွှင်ဖြစ်ခဲ့ရပေမယ့် မကြာမီအချိန်အတွင်းမှာပဲ အဖြူအမည်းအစင်းကျားဝတ်စုံမှာ စွမ်းအင်တစ်ခုရှိနေတာကို မြင်တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ယင်းဝတ်စုံမှာယူပြီး ၂နှစ်အကြာ ၁၉၀၅ ခုနှစ်မှာ ဂျူဗင်တပ်အသင်းဟာ အီတလီဘောလုံးချန်ပီယံရှစ်ဖလားကို ပထမဆုံးအကြိမ် ကိုင်မြှောက်နိုင်ခဲ့ပြီး ယင်းအချိန်ကစပြီး ဂျူဗင်တပ်အသင်းဝတ်စုံဟာ အဖြူအမည်းအစင်းကျား အတည်ဖြစ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။