မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန်က နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး အမေရိကန်နဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေကို ရပ်ဆိုင်းထားဖွယ်ရှိပြီး ဒုံးကျည်နဲ့ နျူကလီးယား စမ်းသပ်မှုတွေ ပြန်လည်လုပ်ဆောင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ထိပ်တန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

(ကင်မ်ဂျုံအန်နဲ့ ဒေါ်နယ်ထရန့် ဟနွိုင်းမှာ တွေ့ဆုံခဲ့ကြစဉ်) (Photo: Reuters)

ဗီယက်နမ်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်နဲ့ ကင်မ်ဂျုံအန်တို့ ဒုတိယအကြိမ် ထိပ်သီးဆွေးနွေးခဲ့စဉ် မြောက်ကိုရီးယားဘက်က နျူကလီးယားအစီအစဉ်ရဲ့ အဓိက နေရာတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Yongbyon သုတေသနနဲ့ ထုတ်လုပ်ရေးစခန်းနေရာကို ဖျက်သိမ်းမယ်လို့ ကမ်းလှမ်းခဲ့ကြောင်း သိရပါတယ်။ ထိုသို့ ဖျက်သိမ်းမှုအပေါ် အပြန်အလှန်အားဖြင့် အမေရိကန်ဘက်က အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေ ရုပ်သိမ်းပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။

(မြောက်ကိုရီးယား ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး) (Photo: EPA)

သို့သော် မြောက်ကိုရီးယား အနေနဲ့ ၎င်းရဲ့ နျူကလီးယားနေရာအားလုံးကို ဖျက်သိမ်းခြင်းမပြုပါက အရေးယူပိတ်ဆို့မှုပိတ်ဆို့မှုတွေကို ရုပ်သိမ်းမပေးနိုင်ကြောင်း သမ္မတထရန့်က ငြင်းပယ်ခဲ့ပြီးနောက် ထိပ်သီဆွေးနွေးပွဲကလည်း သဘောတူညီချက်မရရှိဘဲ ပြီးဆုံးခဲ့ပါတယ်။

"ကျွန်မတို့ကတော့ အမေရိကန်ရဲ့ တောင်းဆိုမှုတွေကို လိုက်လျောပေးဖို့ ရည်ရွယ်ချက်မရှိပါဘူး၊ ဒီလိုပုံစံမျိုး ဆွေးနွေးမှုတွေကိုလည်း ပြုလုပ်သွားဖို့ ဆန္ဒမရှိပါဘူး" လို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Choe Sun-hui က ပြောခဲ့ကြောင်း ရုရှားသတင်းဌာန TASS က ဖော်ပြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အမေရိကန်က ဂိုဏ်းစတားပုံစံ ရပ်တည်လုပ်ဆောင်နေကြောင်းလည်း သူမက စွပ်စွဲခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

(Yongbyon နျူကလီးယားစခန်း တည်နေရာပြ မြေပုံ) (Map: AFP/38 North)

လတ်တလော ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအတွင်း မြောက်ကိုရီးယားဘက်က အဓိကကျတဲ့ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ငါးခုကို ရုပ်သိမ်းပေးရန် အမေရိကန်ကို တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ သမ္မတထရန့် ပြောခဲ့သလို အရေးယူပိတ်ဆို့မှု အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းပေးရန် မတောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း Choe Sun-hui က သတင်းထောက်တွေကို ပြောပါတယ်။

"ဒါက အရေးယူပိတ်ဆို့မှုကိစ္စပါပဲ၊ သူတို့က အရေးယူပိတ်ဆို့မှု အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းပေးစေချင်ပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ဒီလို မလုပ်နိုင်ပါဘူး" လို့ ထရန့်က ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအပြီး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

(ထရန်နဲ့ကင်မ် ဟနွိုင်းထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ) (Photo: Reuters)

မြောက်ကိုရီးယားဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးသံတမန် Stephen Biegun က ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း ပြောကြားမှုခဲ့မှုအရ နှစ်နိုင်ငံကြား သံတမန်ရေးဟာ အလွန် သက်ဝင်တည်ရှိနေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သို့သော် ဗီယက်နမ် ထိပ်သီးတွေ့ဆုံပွဲနောက်ပိုင်း စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းရှိ မရှိနဲ့ နောက်ထပ် ဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်တွေရှိ မရှိကိုတော့ Stephen Biegun က ထုတ်ဖော်ပြောခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း BBC သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ထရန့်နဲ့ကင်မ်တို့ဟာ ယမန်နှစ် ဇွန်လအတွင်းက စင်ကာပူနိုင်ငံမှာ ပထမဆုံးအကြိမ် သမိုင်းဝင် ထိပ်သီးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီး မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးကို ဦးတည်လုပ်ဆောင်ရန် အပါအဝင် သဘောတူညီချက်တွေ ရရှိထားခဲ့ပါတယ်။

(မြောက်ကိုရီးယား ဒုံးကျည်စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်မှု မြင်ကွင်းတစ်ခု) (Photo: KCNA/AFP/Getty Images)

သို့သော် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်အရ မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်များဖျက်သိမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုတွေ ဆက်လက် ပြုလုပ်ခဲ့ကြရာမှာတော့ သဘောထားကွဲလွဲမှုတွေရှိခဲ့ပြီး မတိုးသာမဆုတ်သာ အခြေအနေ ဖြစ်နေခဲ့ပါတယ်။ ထိုကြောင့်လည်း ကင်မ်ဂျုံအန်နဲ့ထရန့်တို့ကို ဒုတိယအကြိမ် ထိပ်သီးတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် စီစဉ်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။