လျင်မြန်စွာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့ အိုမီခရွန်ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး WHO သတိပေး

ဗီဇပြောင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အသစ် အိုမီခရွန်ဟာ ယခင်ရှိပြီးသား ဗီဇပြောင်းဗိုင်းရပ်စ် ဒယ်လ်တာထက် ကူးစက်မှုနှုန်းပိုမြန်ပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးထားသူတွေ သို့မဟုတ် COVID-19 ကနေ ပြန်လည်သက်သာလာသူတွေမှာလည်း ကူးစက်နိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က တနင်္လာနေ့ (ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်) မှာ သတိပေး ပြောကြားပါတယ်။

(WHO အကြီးအကဲ Tedros) (Photo: Reuters)

ကူးစက်မှုအရေအတွက်တွေ မြင့်တက်လာတာနဲ့အတူ ကျန်းမာရေးစနစ်အားလုံး မနိုင်းမနင်းဖြစ်ပြီး ဖိအားအောက်ရောက်လာတော့မယ်

"ကူးစက်မှုအရေအတွက်တွေ မြင့်တက်လာတာနဲ့အတူ ကျန်းမာရေးစနစ်အားလုံး မနိုင်းမနင်းဖြစ်ပြီး ဖိအားအောက်ရောက်လာတော့မယ်" လို့ Soumya Swaminathan က ဂျီနီဗာအခြေစိုက် သတင်းထောက်တွေကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ အိုမီခရွန်ဗိုင်းရပ်စ်သစ်က အချို့သော ကိုယ်ခံစွမ်းအား တုံ့ပြန်မှုတွေကို အောင်အောင်မြင်မြင် ကျော်ဖြတ်နိုင်နေတယ်လို့ သူမက ဆိုပါတယ်။

(Photo: AP)

WHO တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ ယခုပြောကြားမှုဟာ အစောပိုင်းမှာ ဗြိတိန် Imperial College London (ICL) က လေ့လာတွေ့ရှိထားမှုနဲ့လည်း ကိုက်ညီနေပါတယ်။ ICL ရဲ့ လေ့လာမှုအရ COVID-19 ဖြစ်ဖူးသူတွေမှာ အိုမီခရွန်ဗိုင်းရပ်စ်သစ် ပြန်လည်ကူးစက်နိုင်မှုအန္တရာယ်က ဒယ်လ်တာဗိုင်းရပ်စ်ထက် ၅ ဆ ပိုမြင့်မားကြောင်း တွေ့ရှိထားပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို အနည်းဆုံးဖြစ်အောင် လျှော့ချနိုင်မယ်ဆိုရင် ကပ်ရောဂါကို ကျွန်တော်တို့ အဆုံးသတ်နိုင်ပါတယ်

အိုမီခရွန်ကူးစက်မှုတွေကို နိုင်ငံ ၈၉ ခုမှာ တွေ့ရှိထားကြောင်း WHO က ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒယ်လ်တာထက် ပိုမိုကူးစက်မြန်တဲ့ အိုမီခရွန်ဗိုင်းရပ်စ်သစ် ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း နိုင်ငံအသီးသီးမှာ lockdown ပြန်သတ်မှတ်ရမှုနဲ့ ကပ်ရောဂါဆိုင်ရာ စည်းမျဥ်းသတ်မှတ်ချက်များ ပယ်ဖျက်မယ့်အစီအစဥ် ရွှေ့ဆိုင်းရမှုတွေရှိလာခဲ့ပါတယ်။

(WHO သိပ္ပံပညာရှင် အကြီးအကဲ Soumya Swaminathan) (Photo: Reuters)

သို့သော် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ခြေကုန်လက်ပန်းကျတဲ့အထိ ရင်ဆိုင်နေခဲ့ရပြီး လူ ၅.၃ သန်းကျော် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ COVID-19 ကပ်ရောဂါဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ ပြီးဆုံးလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ထားကြောင်း WHO က ဆိုပါတယ်။ ဒုတိယနဲ့ တတိယမျိုးဆက် ကာကွယ်ဆေးများ ထုတ်လုပ်နေမှုနဲ့ နောက်ထပ် ကုသမှုပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းမှုတွေနဲ့ ကပ်ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး အခြား ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို WHO က ရည်ညွှန်းခဲ့ပါတယ်။

"ဒီရောဂါကို အလွယ်တကူ ကာကွယ်နိုင်၊ ကုသနိုင်တဲ့ မပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတစ်ခုဖြစ်သွားစေဖို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်" လို့ WHO ရဲ့ အရေးပေါ်အစီအစဥ်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူ Mike Ryan က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။ "ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို အနည်းဆုံးဖြစ်အောင် လျှော့ချနိုင်မယ်ဆိုရင် ကပ်ရောဂါကို ကျွန်တော်တို့ အဆုံးသတ်နိုင်ပါတယ်" လို့ ၎င်းကဆိုပါတယ်။

(WHO အရေးပေါ်အစီအစဥ်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူ Mike Ryan) (Photo: Reuters)

သို့သော် ကပ်ရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှု ရှေ့ဆက်ရေးကို ကူညီရန် SARS-CoV-2 ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ မူလဇစ်မြစ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေကို တရုတ်နိုင်ငံက ထောက်ပံ့ပေးအပ်ရမယ်လို့ WHO အကြီးအကဲ Tedros က ဆိုပါတယ်။

"ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ မူလဇစ်မြစ်ကိုသိတဲ့အထိ ကျွန်တော်တို့ ဆက်သွားဖို့ လိုပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ပိုပြီးတွန်းအားပေးဖို့ လိုပါတယ်၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီတစ်ခါဖြစ်တာကနေ သင်ခန်းစာယူပြီး အနာဂတ်မှာ ပိုမိုကောင်းမွန်စေဖို့ပါ" လို့ Tedros က ပြောပါတယ်။ COVID-19 ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းက တရုတ်နိုင်ငံအလယ်ပိုင်း ဝူဟန်မြို့မှာ စတင်တွေ့ရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း လူဦးရေ ၂၇၅ သန်းကျော် ကူးစက်ခံခဲ့ရပါတယ်။